Bullying choć jako termin w Polsce pojawił się stosunkowo niedawno, to jego naukowa historia w psychologii sięga ponad cztery dekady. Przemoc rówieśnicza, bo tak właśnie możemy przetłumaczyć sens tego wyrażenia, dotyka nie tylko ofiarę (dziecko, nastolatka) ale też całe środowisko szkolne, klasowe, nauczycielskie oraz rodzicielskie. Zachowanie, które mamy na myśli mówiąc bullying to aktywność podejmowana przez sprawcę, a najczęściej grupę sprawców, które ma charakter intencjonalny, przewlekły i chroniczny oraz wykorzystujący pewną nierównowagę sił pomiędzy sprawcą a ofiarą zawsze na korzyść tego pierwszego. Po czym więc rozpoznać takie zachowanie?
Po pierwsze należy podkreślić, że bullying jako forma przemocy, przyjmuje różne formy. Może mieć charakter werbalny np. plotkowanie na czyjś temat, rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji, grożenie, ośmieszanie, zastraszanie, wyśmiewanie, notoryczne żartowanie z kogoś i drwienie oraz krytykowanie. Może być też fizyczny, czyli to co kojarzymy z bullyingiem najczęściej: popychanie, tarasowanie przejścia, kradzież rzeczy, niszczenie mienia, bicie, szarpanie, zmuszanie do uczestnictwa w bójkach, upokarzanie. Jeszcze inną formą jest świadome grupowe wywieranie presji np. przez członków klasy w postaci wykluczenia społecznego, izolowania ofiary, odmawiania jej prawa do informacji oraz uczestniczenia w życiu danej grupy. Należy podkreślić, że nawet w warunkach sprzyjających pozytywnemu i zdrowemu rozwojowi każdego dziecka w szkole (czyli w takiej placówce, która jest wyczulona na bullying i go nie akceptuje), przy współdziałaniu pedagogów, psychologów, wychowawców i rodziców, przemoc rówieśnicza może się pojawić. Jest obecna zazwyczaj w tych momentach i obszarach, które w praktyce często poddać jakiejkolwiek kontroli np. gdy dziecko wraca ze szkoły do domu. Istnieje cała lista objawów, które zaobserwowane u naszych dzieci, powinny budzić obawy, np. dziecko nie chce za wszelką cenę iść do szkoły i często somatyzacje, albo gdy prosi o dodatkowe kieszonkowe (pieniądze „giną” w ciągu dnia a dziecko przychodzi głodne do domu), dziecko zbyt często „gubi” swoje przedmioty jak pióro czy telefon, a na jego ciele znajdują się siniaki i potłuczenia, których nie można wyjaśnić lekcjami wychowania fizycznego czy zwykłą nieostrożnością.
Bullying jest codziennością co dziesiątego dziecka w szkole. To też trzecia najczęstsza przyczyna dokonywanych prób samobójczych oraz popełnianych samobójstw w grupie dzieci i młodzieży. Należy zwrócić uwagę na fakt, że bullying jest między innymi tak niebezpieczny w tej grupie rozwojowej z powodu rosnącej roli grupy rówieśniczej w okresie dojrzewania. Naturalną częścią rozwoju człowieka jest w pewnym momencie poluzowanie więzi z rodzicami i skupienie się na rówieśnikach, dzięki którym możliwe będzie tworzenie swojej odrębnej tożsamości. Brak akceptacji grupy oraz świadoma, intencjonalna wrogość sprawcy są dewastujące dla ofiary. W tym szczególnym momencie rozwojowym rówieśnicy są przysłowiowym „wszystkim” dla dzieci i młodzieży. Konfrontacja z agresją i ostracyzmem na tym etapie przeradza się w szereg negatywnych następstw dla życia psychicznego ofiary. Mają one charakter przewlekły np. problemy poznawcze w szkole, które niezaadresowane odpowiednio szybko mogą przełożyć się na gorsze wyniki i ograniczenie przyszłej ścieżki zawodowej. Oczywiście nie sposób nie wspomnieć o typowo psychologicznych następstwach bullying jak obniżenie samooceny, wycofywanie się z życia towarzyskiego na późniejszych etapach rozwoju, anhedonia, nieumiejętność nawiązywania trwałych i satysfakcjonujących relacji opartych o przyjaźń i intymność. Należy też pamiętać, że walka z przemocą rówieśniczą to nie tylko psychiczne zaopiekowanie się ofiarą przemocy ale to przede wszystkim skuteczna współpraca między rodzicami, nauczycielami a całą grupą rówieśniczą.