Syndrom wypalenia zawodowego może dotknąć każdego bez względu na staż i rodzaj wykonywanej pracy. Obserwuje się, że praca zakładająca szczególne warunki takie jak podniesiony poziom stresu czy zwiększona liczba kontaktów międzyludzkich sprzyja występowaniu tego zaburzenia. Syndrom ten jest początkowo niezauważalny, a pierwsze sygnały zazwyczaj ignorowane. Obejmuje trzy etapy, które nie muszą występować chronologicznie, a zazwyczaj współistnieją. Na etap pierwszy składa się wyczerpanie emocjonalne. Etap drugi nazywamy depersonalizacją, z towarzyszącym jej cynizmem. Trzeci to obniżona ocena własnych możliwości zwana też potocznie „fazą terminalną”, charakteryzuje się spadkiem efektywności, pomimo coraz większego wysiłku i czasu wkładanego w pracę. Jak uniknąć czarnego scenariusza, w którym po naszym początkowym zaangażowaniu pozostają jedynie zgliszcza? Czy można zapobiegać wypaleniu zawodowemu? Poniżej przedstawiamy sposoby na minimalizowanie ryzyka wystąpienia syndromu wypalenia zawodowego.
Zdrowe nawyki- „w zdrowym ciele zdrowy duch” jak mówi stare przysłowie. Ważne jest, aby w codziennej rutynie zadbać o swoje zdrowie fizyczne jak i psychiczne. Do zachowań prozdrowotnych zaliczamy: aktywność ruchową, spacery, higienę snu, spotkania, zdrową dietę (zarówno pod względem jakości jak i częstotliwości posiłków), mądre planowanie przerw w pracy. Zdrowiu psychicznemu w środowisku, w którym pracujemy sprzyjać będzie selekcja informacji, realistyczne oczekiwania wobec pracy, świadomość słabych i mocnych stron w tzw. job performance czy wybór wspierających treści w social mediach.
Rozwój zawodowych kompetencji zaradczych to nabywanie i doskonalenie zasobu umiejętności szczególnie użytecznych w danej pracy, którego celem jest podwyższenie ogólnej kompetencji zawodowej. W efekcie przekłada się to na zwiększoną skuteczność w pracy co wzmaga poczucie własnej wartości chroniąc w ten sposób przed wypaleniem zawodowym. Innymi słowy, jest to uczenie się takich zachowań i zdolności, które wspomagają nas w codziennej pracy. W przypadku menadżera proces nabywania kompetencji zaradczych obejmować będzie zatem efektywne komunikowanie się, delegowanie zadań, organizację czasu, zdolność optymalnego motywowania pracowników itd.
Work-life-balance – hasło ostatnio zdobywające coraz większą popularność, silnie obecne w polityce wielu firm i zakładów pracy. Przybiera dość sztywne normy godzinowe dla pracowników np. pracodawca zobowiązuje się do zapewnienia pracy w nie większym wymiarze niż 45 godzin tygodniowo. Jest to bariera narzucana odgórnie, niemożliwa do naruszenia zarówno przez pracownika jak i pracodawcę. Docelowo ma zapewnić rozgraniczenie między pracą a życiem prywatnym, a w konsekwencji zapobiegać wypaleniu zawodowemu. Taka prozdrowotna polityka wspomaga rozwój alternatywnych źródeł satysfakcji i zainteresowań poza pracą oferując wiele kursów czy eventów wykorzystujących hobby pracowników.
Terapia- zwiększona świadomość własnych myśli i emocji jest najlepszą profilaktyką na wypalenie zawodowe. Podczas współpracy terapeutycznej uczymy się uważności i codziennego monitorowania stanów psychicznych co pozwala dość szybko zidentyfikować powstający problem. Terapia to też szansa na naukę bardziej efektywnych strategii radzenia a także umiejętności dbania o swój dobrostan psychiczny. Pamiętaj, że nigdy nie jest za późno, aby skorzystać z profesjonalnej pomocy.